Auteur en cardioloog drs. Pim van Lommel verzorgt zondag 19 oktober 2025 een middaglezing over bijna-doodervaringen en over de relatie tussen bewustzijn en hersenfunctie. In zijn wereldberoemde boek ‘Eindeloos bewustzijn’ schrijft hij over bijna-doodervaringen. Het zijn ervaringen van mensen die een hartstilstand (klinisch dood) hebben overleefd. Als cardioloog ontmoette Pim van Lommel deze mensen die hem van hun ervaringen vertelden. Het fascineerde hem en hij deed vervolgens jarenlang wetenschappelijk onderzoek naar dit fenomeen. Deze lezing wordt aangevuld met het persoonlijke verhaal van Marga van Lennep-Kernkamp, die zelf een bijna-doodervaring meemaakte. Aansluitend is er ruimte voor vragen en discussie.
In 2001 publiceerde cardioloog Pim van Lommel in het gerenommeerde medische tijdschrift The Lancet over zijn onderzoek naar bijna-doodervaringen. Het ging om een onderzoek bij 344 Nederlandse patiënten die een hartstilstand hadden overleefd. Van hen bleken 62 een bijna-doodervaring te hebben meegemaakt. Van Lommels artikel was wereldnieuws. Sindsdien kunnen we niet meer om het verschijnsel ‘bijna-doodervaring’ heen.
Een bijna-doodervaring is een authentieke ervaring die niet is te herleiden tot fantasie, psychose of zuurstoftekort. Een bijna-doodervaring verandert mensen blijvend: de angst voor de dood verdwijnt, het levensinzicht verandert en vaak neemt de intuïtieve gevoeligheid toe. Het is een ervaring van eenheid.
Sommige mensen die een levensbedreigende crisis hebben overleefd melden een buitengewone ervaring in hun bewustzijn. Een BDE is de gemelde herinnering aan alle indrukken tijdens deze bijzondere bewustzijnstoestand, met specifieke elementen zoals:
- het ervaren van een tunnel of licht;
- een levenspanorama of levensterugblik;
- het ontmoeten van overleden dierbaren;
- het waarnemen van de eigen reanimatie (uittreding).
Deze bijzondere bewustzijnstoestand kan optreden:
- tijdens een hartstilstand (een periode van klinisch dood);
- bij ernstige ziekte;
- bij hersenbeschadiging met coma na een verkeersongeluk of hersenbloeding;
- bij shock door bloedverlies, bijvoorbeeld na een bevalling;
- bij bijna-verdrinking (meestal bij kinderen);
- tijdens een stervensproces (sterfbedvisioen);
- maar ook bij depressie, tijdens meditatie of zonder duidelijke oorzaak.
Men hoeft dus géén hersenbeschadiging te hebben om een BDE te ervaren. Een BDE heeft altijd een transformatief karakter en leidt onder meer tot het verdwijnen van de angst voor de dood.
BDE’s worden steeds vaker gemeld door de toegenomen overlevingskans dankzij verbeterde reanimatietechnieken en betere behandelingsmogelijkheden bij hersenletsel. De inhoud van de BDE en het effect op patiënten lijken wereldwijd hetzelfde, in alle tijden en culturen. Schattingen geven aan dat er in Europa ruim 20 miljoen mensen een BDE hebben gehad, en in Nederland waarschijnlijk ruim 600.000.
Hoewel het begrip BDE inmiddels is ingeburgerd, spreken sommigen liever over een nabij-de-doodervaring (NDE).
Cardioloog Pim van Lommel deed ruim dertig jaar onderzoek naar bijna-doodervaringen (BDE) bij patiënten die een hartstilstand hadden overleefd. Hij publiceerde hierover in het gerenommeerde tijdschrift The Lancet in 2001, en schreef in 2007 de bestseller ‘Eindeloos Bewustzijn’, ‘Een wetenschappelijke visie op de bijna-dood ervaring’.
Meer over Pim van Lommel »
Marga van Lennep-Kernkamp vertelt na de lezing over haar eigen bijna-doodervaring. Hierna is er gelegenheid voor vragen en discussie.
Lezing ‘Bijna-doodervaringen & Eindeloos bewustzijn’
Locatie
Spectrum, Steeg 8, Schijndel. Parkeren in de nabije omgeving is gratis.
Datum en tijd
Zondag 19 oktober 2025 — 14.00–16.30 uur (zaal open 13.30 uur).
Toegang
€ 25,00 inclusief pauzedrankje. Deze lezing is voor iedereen toegankelijk.
